Mogiłę pradziada ocal od zapomnienia – 6. edycja akcji ratowania polskich cmentarzy na Kresach

W dniach 8-18 lipca odbędzie się 6. edycja akcji "Mogiłę pradziada ocal od zapomnienia", podczas której uczniowie, młodzież oraz wolontariusze z Dolnego Śląska porządkują, remontują i ratują polskie nekropolie na Ukrainie, a także wspierają i odwiedzają naszych rodaków z Kresów.

W tym roku „pospolite kresowe ruszenie” dotrze aż do 85 miejscowości, a pracować na cmentarzach swoich przodków będzie ponad pół tysiąca wolontariuszy. Wielu z nich swoje wakacje poświęca na ciężką pracę na grobach, robiąc to z miłości do Kresów, poczucia obowiązku i w ramach pamięci o Polakach, którzy mieszkali, pracowali i walczyli na tych ziemiach za wolną Polskę.

Wyjazd finansowany jest przede wszystkim przez uczniów dolnośląskich szkół, którzy w ramach akcji „Złotówka”, zebrali w tym roku ponad 300 tys. złotych. To bezcenne środki, podobnie zresztą jak praca wolontariuszy, bez których polskie dziedzictwo na Kresach popadłoby w ruinę i zostałoby utracone.  W ramach akcji, w ciągu 5 lat, uratowano już kilkadziesiąt cmentarzy, spośród których wiele przeznaczonych było do likwidacji i wyburzenia.

Historia akcji „Mogiłę pradziada ocal od zapomnienia”

Akcja zainicjowana została przez wrocławską dziennikarkę Grażynę Orłowską-Sondej, która od wielu lat zaangażowana jest w niesienie pomocy Polakom zamieszkującym Kresy. Pierwszy wyjazd, w którym udział brali wolontariusze oraz uczniowie dolnośląskich szkół, miał miejsce w 2010 roku. Wówczas wzięło w nim udział około 50 osób, rok później było nas już 160, zaś w każda następna edycja była jeszcze liczniejsza.

Głównym celem akcji jest ratowanie polskich cmentarzy, które znajdują się na Ukrainie. To jedne z ostatnich miejsc, symboli pamięci, które przypominają o tym, że ziemie te kiedyś należały do Rzeczpospolitej i zamieszkiwali je nasi przodkowie. Pozostawione same sobie nekropolie niszczeją i zarastają, a wiele z nich przeznaczonych jest do likwidacji. Lokalne władze nie przewidują ich renowacji, a często teren, gdzie znajdują się groby, planują zabudować lub przeznaczyć pod inwestycje.

Jedyną szansą na ich ocalenie jest właśnie akcja Mogiłę pradziada ocal od zapomnienia. Już ponad 10 lat temu, dzięki wielkim staraniom Grażyny Orłowskiej-Sondej, uratowano przed zaoraniem zabytkowy cmentarz w Kołomyi.

Akcja jest również wielką patriotyczną lekcją dla dzieci oraz młodzieży, który wyjeżdżają co roku na Ukrainę. Podczas pobytu na Kresach poznają oni historię, stykają się z tradycją i kulturą, spotykają rodaków, którzy pozostali w swoich rodzinnych stronach. Z niejednego wolontariusza spotkanie te wycisnęły łzy, pozostawiły ślad na całe życie oraz sentyment do polskich Kresów. A także chęć powrotu, bo większość osób z akcją związuje się na całe lata.

Akcja narodziła się bardzo spontanicznie, a obecnie lata doświadczenie procentują wzmożoną i profesjonalną odnową cmentarzy. Dzięki współpracy redaktor Grażyny Orłowskiej-Sondej, dolnośląskiego Kuratorium Oświaty oraz licznych wolontariuszy, „pospolite kresowe ruszenie” każdego roku w lipcu niesie pomoc naszym rodakom i ratuje od zapomnienia cmentarze.