Dziennik pyta, Stara Kopalnia milczy, Urząd Miasta odpowiada: dane na tablicy to jedynie teoretyczny model matematyczny

Tematy: dziennik wałbrzych smog stara kopalnia

---

Dwa dni temu, w związku ze znaczącą rozbieżnością we wskazaniach poziomu zanieczyszczenia powietrza w centrum miasta, jakie występowały w oficjalnych danych GIOŚ dostępnymi za pośrednictwem aplikacji „Jakie powietrze” a wskazaniami wyświetlanymi na tablicy informacyjnej zainstalowanej w Starej Kopalni zadaliśmy pytanie o powód tych różnic. Przypomnijmy: wg danych ze Starej Kopalni zanieczyszczenie powietrza zawiesiną PM10 pozostawać miało na poziomie umiarkowanym i wynosić ok. 100 µg/m3. W rzeczywistości sytuacja wyglądała o wiele gorzej: dane GIOŚ wskazywały stan bardzo zły, przekraczający 211 µg/m3, osiągając poziom prawie dwukrotnie wyższy (przekroczenie normy o prawie 500%). Jeszcze większa, prawie 30-krotna różnica była w wartościach zawartości ozonu (GIOŚ: 2,6 µg/m3 – Stara Kopalnia: 84 µg/m3.)

Zapytanie w tej sprawie zapytanie wysłaliśmy pod dwa adresy: pierwszy, z racji własności terenu na którym zainstalowana została tablica informacyjna oraz instytucji, która o pojawieniu się takiej tablicy oficjalnie poinformowała – do kierownika marketingu Starej Kopalni Bogumiła Gwoździka. Drugim adresatem był Urząd Miasta w Wałbrzychu, wskazany przez Starą Kopalnię jako strona decydująca o pojawieniu się tablicy informacyjnej w mieście.

Wczoraj (wtorek, 14 lutego) otrzymaliśmy odpowiedź z Urzędu Miasta (publikujemy ją w całości poniżej). Wiesław Sójka z Urzędu Miasta w Wałbrzychu informuje, że dane prezentowane na tablicy mają walor edukacyjny i nie mają wiele wspólnego z faktycznym stanem rzeczy. Nie są to rzeczywiste dane ze stacji monitorującej powietrze, lecz wynik matematycznego modelu prognozowanego stanu, opartego na algorytmie, którego przebieg znany jest chyba tylko jego twórcom. Na podstawie danych historycznych system buduje model prawdopodobnego stopnia zanieczyszczenia powietrza w następnych kilku godzinach. Jak bardzo nieprecyzyjnie się to dzieje – mogliśmy zaobserwować wczoraj.

Co złego w funkcji edukacyjnej takiej tablicy? Oczywiście nic, tym bardziej, że jest na niej wyraźnie napisane, że przedstawia dane prognozowane, a nie stan faktyczny. Szkopuł jednak w tym, iż Stara Kopalnia podała, a za nią niektóre wałbrzyskie media poinformowały komunikatach prasowym, iż dane wyświetlane na tablicy pozyskane są ze stacji monitorującej powietrze na ulicy Wysockiego, co jest oczywistą nieprawdą. Powtórzmy: są to jedynie przewidywane wartości pozyskane na podstawie danych historycznych.

Temat smogu to zagadnienie, które obecnie interesuje każdego mieszkańca Wałbrzycha. Odtąd jakość powietrza można sprawdzić osobiście odwiedzając Starą Kopalnię. Na Wieży Ekologii została zamontowana tablica monitorująca jakość powietrza w Wałbrzychu. Punkt pomiarowy, skąd czerpane są dane znajduje się na ul. P. Wysockiego 11 – napisano w informacji prasowej wysłanej do mediów.

Podsumowując. Tablica zamontowana na Wieży Ekologii NIE INFORMUJE O STANIE POWIETRZA, jedynie wskazuje jego przewidywany, przyszły stan.

Dlaczego tak się stało? Stara Kopalnia nie odpowiedziała na pytanie o powód podania nieprecyzyjnej, mogącej w rezultacie prowadzić do błędnej oceny zagrożenia smogowego, a co za tym idzie i zdrowia mieszkańców, informacji prasowej. Nie wiemy też, czy informacja o rzeczywistym charakterze danych prezentowanych na tablicy zamontowanej w Wieży Ekologii zostanie oficjalnie przez Starą Kopalnię sprostowana.

***

Odpowiedź: Wiesław Sójka, Urząd Miasta Wałbrzych (pisownia oryginalna)

Szanowny Panie,

1. zainstalowana w ubiegłym tygodniu na terenie Starej Kopalni tablica z prognozą jakości powietrza ma cel edukacyjno-informacyjny. Jej rolą jest zainteresowanie mieszkańców/zwiedzających tematyką jakości powietrza i pośrednio możliwością wpływu pojedynczych osób na jego poprawę. Tablica jest elementem szerszego projektu, którego elementem podstawowym jest Geoportal NaszePowietrze, który powstał w ramach Projektu pn. „System prognoz stężeń zanieczyszczeń powietrza i warunków biometeorologicznych jako element oceny jakości życia – LIFE-APIS/PL”. Projekt jest finansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Instrumentu Finansowego LIFE+ oraz współfinansowany przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Na tablicy na Wieży Ekologii wyświetlane są informacje dla miejsca jej posadowienia. Są to prognozy, które tworzone są na podstawie danych z bazy państwowych punktów pomiaru powietrza przy uwzględnieniu danych meteorologicznych. Prognoza jest dla kwadratu 4 km x 4 km, na jakie podzielono całe województwo dolnośląskie (mapka wyświetla się na stronie https://powietrze.uni.wroc.pl/ ). Do tego jest też aplikacja mobilna NaszePowietrze, o której jest poniższa informacja ze strony http://life-apis.meteo.uni.wroc.pl/ .
“Nowa aplikacja mobilna „NaszePowietrze” dostarcza prognozy jakości powietrza i warunków biometeorologicznych na najbliższe 72 godziny i uzupełnia geoportal NaszePowietrze (powietrze.uni.wroc.pl). Aplikacja jest dostępna w sklepie Google Play.

Prognozy, generowane są codziennie na okres najbliższych 72 godzin. Obszar objęty prognozami obejmuje całe województwo dolnośląskie, rozdzielczość przestrzenna prognoz wynosi 4 x 4 km. Oprócz informacji o jakości powietrza w aplikacji można również znaleźć informację o warunkach biometeorologicznych. Prognozy zanieczyszczeń prezentowane są w sześciostopniowej skali barwnej w klasach od „bardzo dobrej” do „bardzo złej”. Warunki biometeorologiczne prezentowane są w dziesięciostopniowej skali barwnej od stresu chłodu, przez warunki termoneutralne, po stres ciepła. Wyniki prognoz prezentowane są dodatkowo w postaci wykresów oraz szczegółowych zestawień wyników.”

Geoportal i aplikacja mobilna „NaszePowietrze” powstały przy współpracy Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego oraz Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska we Wrocławiu.

Aplikacja wyświetla też zalecenia dotyczące aktywności na powietrzu i ewentualnych zagrożeń zdrowotnych.

2. Odczytywane wartości dla stacji pomiarowej przy ul. Wysockiego 11 w Wałbrzychu są wynikami pokazywanymi w aplikacji “Jakość powietrza w Polsce” (przygotowanej przez PIOŚ) lub na stronie internetowej http://air.wroclaw.pios.gov.pl/.

3. Różnica pomiędzy wskazaniami obu aplikacji jest widoczna. Z jednej strony jest wartość “historyczna” sprzed 2-3 godzin (“Jakość powietrza w Polsce”), a z drugiej wartość prognozowana (“NaszePowietrze”) z wyprzedzeniem wielu godzin (np. prognoza na dzisiaj i dwie kolejne doby pojawiła się o godzinie 0:00 12/13 lutego br.). Np. dla odczytu obu aplikacji wykonanego o 13:39 mamy:

– ostatni odczyt (“Jakość powietrza w Polsce”) jest z godziny 11:00 – 150,6 µg/m3,

– odpowiednio prognoza (“NaszePowietrze”) dla godziny 11:00 – 104,4 µg/m3.

Wg informacji z Uniwersytetu Wrocławskiego aplikacja stosująca do przeliczenia algorytmy matematyczne, a co za tym idzie pokazywana prognoza, będą udoskonalane.

4. Naszym (Urzędu Miejskiego) zamysłem było, aby tablica znajdowała się blisko stacji pomiarowej WIOŚ, aby obserwować zależności wyświetlanej na niej prognozy i jej zbieżności z wynikami tej stacji. Swoje uwagi przekazaliśmy do zajmujących się projektem pracowników Uniwersytetu.

Pozdrawiam
Wiesław Sójka