Zdrowie seksualne mężczyzn – co trzeba o nim wiedzieć?

Tematy: sponsorowany

---

Zdrowie seksualne mężczyzn jest fundamentalnym elementem ogólnego dobrostanu, wpływającym na jakość życia, relacje i samopoczucie. Zrozumienie jego kluczowych aspektów, potencjalnych problemów oraz metod profilaktyki jest niezbędne dla każdego mężczyzny. Sprawdź, jakie sygnały powinny skłonić do wizyty u lekarza!

Zdrowie seksualne, według definicji WHO, to zespół biologicznych, emocjonalnych, intelektualnych i społecznych aspektów życia seksualnego, koniecznych do pozytywnego rozwoju osobowości, komunikacji i miłości człowieka. Warunkuje nie tylko dobrostan fizyczny, lecz także psychiczny i społeczny. Jego znaczenie jest nie do przecenienia. Jest ono istotne na każdym etapie życia, wpływając na ogólną kondycję psychofizyczną, relacje partnerskie oraz poczucie własnej wartości. Jakie problemy pojawiają się w tej sferze najczęściej?

Powszechne problemy dotyczące narządów płciowych u mężczyzn

Grupą najczęściej występujących objawów są różnego rodzaju problemy dermatologiczne. Pojawienie się zmian skórnych, takich jak krostki na penisie, może budzić niepokój i zawsze wymaga uwagi. Przyczyny tego typu zmian są zróżnicowane i mogą obejmować zarówno niegroźne, fizjologiczne zjawiska, jak grudki perliste prącia, które są łagodnymi zmianami anatomicznymi niewymagającymi leczenia, jak i stany, w których konieczna będzie interwencja medyczna.

Do częstych przyczyn należą podrażnienia lub alergie kontaktowe, na przykład na stosowane środki myjące, kosmetyki, a nawet materiał prezerwatyw. Jednak krostki mogą być również manifestacją infekcji. Zakażenia grzybicze, takie jak kandydoza, często objawiają się zaczerwienieniem, świądem i drobnymi krostkami lub pęcherzykami.

Infekcje wirusowe, w tym opryszczka narządów płciowych (wywołana przez wirusa HSV) czy kłykciny kończyste (spowodowane wirusem HPV), także mogą przybierać postać krostek, pęcherzyków lub brodawkowatych wykwitów. Nie można również wykluczyć zakażeń bakteryjnych, takich jak kiła, której jednym z wczesnych objawów może być niebolesna grudka przekształcająca się w owrzodzenie.

Warto również pamiętać, że niektóre przewlekłe choroby skóry, jak łuszczyca czy różne formy wyprysku, mogą lokalizować się na prąciu, dając obraz krostek, grudek lub zaczerwienionych, łuszczących się plam. Kluczowe jest, aby nie ignorować niepokojących zmian. W przypadku wątpliwości, a zwłaszcza gdy krostkom towarzyszą inne symptomy, takie jak świąd, ból, nietypowa wydzielina, owrzodzenia, powiększenie węzłów chłonnych czy objawy ogólnoustrojowe (np. gorączka), niezbędna jest konsultacja z lekarzem.

Odczuwanie dolegliwości takich jak pieczenie penisa jest kolejnym sygnałem, który nie powinien być lekceważony, gdyż może wskazywać na różne stany chorobowe. Jeśli pieczenie występuje podczas oddawania moczu, często jest to objaw zapalenia cewki moczowej lub zapalenia pęcherza moczowego, które mogą być spowodowane infekcją bakteryjną, na przykład przez bakterie Escherichia coli. Pieczenie prącia może być również jednym z symptomów chorób przenoszonych drogą płciową.

Problemy z erekcją – co może być ich przyczyną i jak je leczyć?

Zaburzenia erekcji, definiowane jako trwała lub nawracająca niezdolność do osiągnięcia i/lub utrzymania wzwodu prącia wystarczającego do odbycia satysfakcjonującego stosunku płciowego, są powszechnym problemem. Szacuje się, że w Polsce mogą one dotyczyć ponad 3 milionów mężczyzn, jednakże tylko niewielki odsetek decyduje się na poszukiwanie specjalistycznej pomocy. Częstość występowania zaburzeń erekcji wyraźnie wzrasta z wiekiem.

Przyczyny pojawienia się zaburzeń erekcji są złożone i mogą mieć podłoże organiczne, psychogenne lub mieszane. Do przyczyn organicznych zalicza się czynniki naczyniowe, takie jak miażdżyca czy nadciśnienie tętnicze, które upośledzają dopływ krwi do prącia. Istotną rolę odgrywają również choroby metaboliczne, zwłaszcza cukrzyca, która może prowadzić do uszkodzenia zarówno naczyń, jak i nerwów. Inne choroby współistniejące, takie jak choroby serca czy zaburzenia lipidowe, również znacząco zwiększają ryzyko pojawienia się problemów z erekcją.

Zaburzenia neurologiczne, wynikające z urazów rdzenia kręgowego, stwardnienia rozsianego czy neuropatii, a także zaburzenia hormonalne, przede wszystkim niedobór testosteronu, mogą być kolejnymi przyczynami problemów z erekcją. Nie bez znaczenia są również czynniki związane ze stylem życia: palenie tytoniu, nadmierne spożycie alkoholu, otyłość, brak aktywności fizycznej oraz stosowanie niektórych leków.

W wielu przypadkach, szczególnie u młodszych mężczyzn, dominują przyczyny psychogenne, takie jak stres, lęk (zwłaszcza lęk przed niepowodzeniem seksualnym), depresja czy problemy w relacji partnerskiej. Należy podkreślić, że zaburzenia erekcji mogą być wczesnym sygnałem ostrzegawczym poważniejszych problemów zdrowotnych, w szczególności chorób układu sercowo-naczyniowego, co oznacza, że pojawienie się problemów z erekcją powinno skłonić do przeprowadzenia szerszej diagnostyki ogólnego stanu zdrowia.

Diagnostyka zaburzeń erekcji opiera się na szczegółowym wywiadzie lekarskim, badaniu fizykalnym oraz badaniach dodatkowych. Badania laboratoryjne mogą obejmować oznaczenie poziomu glukozy, profilu lipidowego, a także stężenia testosteronu i innych hormonów. W niektórych przypadkach konieczne mogą być bardziej specjalistyczne badania.

Leczenie zaburzeń erekcji jest zindywidualizowane i zależy od zidentyfikowanej przyczyny. Kluczową rolę odgrywa modyfikacja stylu życia, obejmująca zaprzestanie palenia, ograniczenie spożycia alkoholu, zdrową dietę, regularną aktywność fizyczną oraz redukcję masy ciała. Niezbędne jest również leczenie chorób podstawowych. W przypadku przyczyn psychogennych skuteczne mogą być psychoterapia lub poradnictwo seksuologiczne.

Farmakoterapia, głównie w postaci doustnych inhibitorów fosfodiesterazy typu 5 (PDE5i), jest często stosowaną metodą leczenia. Należy jednak pamiętać, że stosowanie takich preparatów trzeba skonsultować z lekarzem, szczególnie u osób z chorobami przewlekłymi.

Zaburzenia ejakulacji – skąd się bierze ten objaw?

Zaburzenia ejakulacji stanowią kolejną grupę problemów, które mogą istotnie wpływać na zdrowie seksualne mężczyzn i satysfakcję z życia intymnego. Wśród nich można wymienić przedwczesny wytrysk, który definiuje się jako wytrysk, który stale lub prawie stale występuje przed penetracją pochwy lub w ciągu około minuty od jej rozpoczęcia. Problem ten dotyka mężczyzn w różnym wieku, choć częściej obserwuje się go u młodszych osób. Przyczyny mogą być złożone i obejmować czynniki psychogenne oraz neurobiologiczne.

Opóźniony wytrysk charakteryzuje się natomiast znacznym opóźnieniem lub niemożnością osiągnięcia orgazmu i wytrysku pomimo odpowiedniej stymulacji seksualnej i pożądania. Jest to rzadsze zaburzenie, ale może prowadzić do znacznego dyskomfortu i problemów w relacji. Wśród przyczyn można wymienić neuropatię cukrzycową, niski poziom testosteronu lub stosowanie niektórych leków. Problem ten może mieć też źródło w sferze psychicznej.

Niskie libido (obniżony popęd płciowy)

Spadek zainteresowania seksem, to kolejny problem, który może wpływać na relacje i samopoczucie. U mężczyzn przyczyną mogą być zaburzenia hormonalne (np. niski testosteron, choroby tarczycy), choroby przewlekłe (cukrzyca, schorzenia serca), niektóre leki, a także czynniki psychologiczne, takie jak stres, depresja, lęk, niska samoocena czy problemy w związku.

Styl życia – alkohol, narkotyki, brak snu, zła dieta – również odgrywa rolę. Diagnostyka obejmuje wywiad, ocenę stanu psychicznego i badania hormonalne. Leczenie zależy od przyczyny i może obejmować terapię hormonalną, zmianę leków, psychoterapię (indywidualną lub par) oraz modyfikację stylu życia. W wielu przypadkach poprawa nawyków przynosi zauważalną poprawę libido.

Zdrowie prostaty a funkcje seksualne

Prostata wpływa na funkcje seksualne mężczyzny. Zapalenie gruczołu krokowego może powodować ból, zaburzenia erekcji i spadek libido. Łagodny rozrost prostaty (BPH) może utrudniać oddawanie moczu, a niektóre leki stosowane w leczeniu BPH wpływają na ejakulację i libido. Bliskość prostaty z nerwami i naczyniami odpowiedzialnymi za erekcję sprawia, że jej choroby mogą wpływać na życie seksualne.

Infekcje a zdrowie seksualne mężczyzn

Infekcje, w tym choroby przenoszone drogą płciową, mogą negatywnie wpływać na zdrowie seksualne mężczyzn – zarówno fizycznie, jak i psychicznie. Często przebiegają bezobjawowo, a nieleczone prowadzą do powikłań, jak zapalenie najądrzy lub niepłodność. Do najczęstszych chorób przenoszonych drogą płciową należą chlamydioza, rzeżączka, kiła, HPV i opryszczka narządów płciowych.

Ważna jest profilaktyka – stosowanie prezerwatyw, szczepienia (np. HPV), regularne badania i leczenie – również partnerów. Źródłem zaburzeń funkcji seksualnych mogą być także zakażenia układu moczowego. Edukacja i wczesna diagnostyka to klucz do ochrony zdrowia intymnego.

Andropauza (zespół niedoboru testosteronu, hipogonadyzm późny)

Jest to zespół objawów wynikających z postępującego spadku poziomu testosteronu u mężczyzn. Objawy obejmują m.in. spadek libido, zaburzenia erekcji, zmniejszenie masy mięśniowej, przyrost tkanki tłuszczowej, zmęczenie, pogorszenie nastroju, problemy z pamięcią i snem.

Diagnoza opiera się na objawach oraz kilkukrotnym pomiarze testosteronu (najlepiej rano). Leczenie zaczyna się od zmiany stylu życia (dieta, ruch, sen, redukcja stresu). Gdy to nie wystarcza, rozważa się terapię testosteronem, jednak może być ona wdrożone dopiero po ocenie przeciwwskazań (np. rak prostaty, policytemia, bezdech senny). Terapia wymaga regularnego monitorowania i ścisłej kontroli lekarza.

Kluczową rolę w utrzymaniu zdrowia seksualnego odgrywa profilaktyka. Obejmuje ona regularne badania kontrolne i przesiewowe, dostosowane do wieku i indywidualnego ryzyka, bezpieczne praktyki seksualne, dbałość o higienę intymną, a także prowadzenie zdrowego stylu życia – zbilansowaną dietę, regularną aktywność fizyczną, unikanie używek i umiejętność radzenia sobie ze stresem.

Wiele problemów zdrowia seksualnego można skutecznie leczyć, pod warunkiem postawienia właściwej diagnozy i wdrożenia odpowiedniej terapii. Dbanie o zdrowie seksualne to inwestycja w ogólne samopoczucie, satysfakcjonujące relacje i pełnię życia na każdym jego etapie.

Bibliografia:

1. Izdebski Z. Zdrowie seksualne mężczyzn. Wybrane zagadnienia. Seksuologia Polska 2012;10(1):1–8.
2. Sexual and Reproductive Health and Research. https://www.who.int/teams/sexual-and-reproductive-health-and-research/key-areas-of-work/sexual-health/defining-sexual-health
3. Chipollini J, De la Rosa AH, et al. Patient presentation, differential diagnosis, and management of penile lesions. Canadian Urological Association Journal. 2019;13(2 Suppl 1):S2–S8.
4. Dohle GR, Arver S, el al. Rekomendacje dotyczące postępowania w męskim hipogonadyzmie. Postępy Andrologii, 2019;6(1):7–20.