Dodano: 8 kwietnia 2025 15:29

Trzy nowe rezerwaty przyrody na Dolnym Śląsku. Naturalne skarby pod ochroną

Dolny Śląsk wzbogacił się właśnie o trzy nowe rezerwaty przyrody. To decyzja o ogromnym znaczeniu dla ochrony unikalnych siedlisk i bioróżnorodności regionu. Zarządzenie o ich powołaniu zostało podpisane, a inicjatywa wpisuje się w ogólnopolski projekt „100 rezerwatów na 100-lecie Lasów Państwowych”.

Rezerwat przyrody to szczególna forma ochrony środowiska, polegająca na całkowitym wyłączeniu danego obszaru spod działalności gospodarczej. W przypadku rezerwatów leśnych oznacza to, że nie prowadzi się tam żadnej gospodarki leśnej – las pozostaje „sam sobie”. Wyjątkiem mogą być działania mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa okolicznym mieszkańcom. Rezerwaty pozostają pod jurysdykcją Lasów Państwowych, jednak nadzór merytoryczny sprawuje Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. Celem ich tworzenia jest trwała ochrona najcenniejszych siedlisk przyrodniczych – to decyzje praktycznie nieodwracalne, a rezerwaty raz powołane istnieją zazwyczaj przez dziesięciolecia.

Na terenie nadleśnictwa Świdnica utworzony został rezerwat Lasy Dolny Strzegomki. To miejsce wyjątkowe ze względu na występowanie lasów łęgowych i grądowych, a także bogatego runa leśnego, które wiosną zamienia się w kwitnący dywan złożony z czosnku niedźwiedziego, śnieżycy wiosennej, kokoryczy i przebiśniegów. Wiekowe drzewa, mające nawet po 200 lat, tworzą tu idealne warunki życia dla licznych gatunków roślin i zwierząt.

W powiecie kłodzkim utworzono rezerwat Krowiarki, zwany też storczykowym. Chroni on unikalne buczyny, w których występują rzadkie i objęte ochroną gatunki storczyków, takie jak obuwik pospolity. To wyjątkowe siedlisko, ponieważ niektóre rośliny nie zakwitają każdego roku, a ich obserwacja jest rzadką okazją.

Największym z nowych rezerwatów jest Mały Śnieżnik, obejmujący 350 hektarów terenów leśnych w górach. Tworzy on część większego kompleksu przyrodniczego, obejmującego także Jaskinię Niedźwiedzią i czeską część Masywu Śnieżnika. Chronione są tam m.in. bory świerkowe, zbocza górskie i charakterystyczna roślinność gołoborzy. To jedno z tych miejsc, których nie da się odtworzyć – jego naturalność i wyjątkowość czynią z niego prawdziwą perłę dolnośląskiej przyrody.

W rezerwatach, zgodnie z ustawą o ochronie przyrody, obowiązuje zakaz wstępu, chyba że wyznaczone zostaną odpowiednie szlaki turystyczne. Te dopiero zostaną określone w drodze odrębnych zarządzeń Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska. Zabronione jest zbaczanie z tras, zrywanie roślinności, zbieranie grzybów czy biwakowanie. Przebywać można jedynie na wyznaczonych trasach i tylko wtedy, gdy zostaną one formalnie dopuszczone.

Nowe rezerwaty to dopiero początek. W planach jest utworzenie kolejnych pięciu na Dolnym Śląsku – m.in. na terenie nadleśnictw Świeradów, Pieńsk i Kamienna Góra.

Katarzyna Łapińska, regionalny dyrektor ochrony środowiska we Wrocławiu, podkreśla, że rezerwaty mają nie tylko wartość przyrodniczą, ale i symboliczną. Kompleksy takie jak Dolina Strzegomki, Krowiarki i Mały Śnieżnik to nie tylko fragmenty lasu – to miejsca, gdzie natura mówi własnym głosem.