Tematy: kultura sokołowsko
Śmieszno-smutne historie o trudach i pięknie codzienności, narodowych traumach i wchodzeniu w dojrzałe życie. 7. Edycja Sokołowsko Festiwal Filmowy Hommage à Kieślowski zgłębia tajniki sztuki ironii i humoru w europejskim kinie.
Co roku od 2011 roku Sokołowsko, miejsce ważne w życiu Krzysztofa Kieślowskiego, obchodzi święto kina. W tym roku, od 7 do 10 września, festiwal odsłoni tajniki sztuki humoru i (auto)ironii w kinie polskim lat dziewięćdziesiątych. Wybitni polscy twórcy filmowi: Kazimierz Kutz, Krzysztof Piesiewicz i Zbigniew Zamachowski w rozmowach po filmach „Biały” (1994), „Zawrócony” (1994) i „Dekalog, Dziesięć” (1988) odniosą się do tła historyczno-społecznego, w jakim tworzyli swoje filmy, i rzeczywistości tamtych lat. W rozmowach wokół tych i innych filmów opowiedzą także, jak postrzegają dzisiaj wpływ polityki, sztuki i kultury na swoje życie i wybory etyczne czy artystyczne.
„Najbardziej lubię widzów, którzy mówią mi, że film jest o nich albo że coś dla nich znaczył, i takich, w których coś zmienił” – tak Krzysztof Kieślowski mówił w swej rozmowie z Danutą Stok o transformacyjnej mocy, jaką ma sztuka, i najważniejszej więzi, jaką jest relacja człowiek – człowiek. Festiwal, podejmując tę myśl, zaprosił filmy i ich twórców do Sokołowska w przekonaniu, że mają one w sobie siłę i przekaz potrafiący zmienić na moment nasze postrzeganie patrzeć i żyć – uważniej.
Na program festiwalu składają się trzy sekcje. W sekcji Re:Interpretacje (fabuły europejskie) pokazany zostanie przedpremierowo w Polsce wybitny film węgierskiej reżyserki Ildikó Enyedi, sytuujący tajemniczą opowieść o miłości, współczuciu i pragnieniu dotyku w sterylnej, nowoczesnej ubojni na peryferiach Budapesztu. Metaforyczny obraz „Dusza i ciało” („On Body and Soul”) zachwycił zarówno widzów, krytykę filmową, jak i jury 67. MFF w Berlinie i zdobył najważniejszą nagrodę Berlinale – Złotego Niedźwiedzia. Film otworzy sekcję „Re:Interpretacje”. Kino tworzone przez kobiety to również „Pożegnanie z Europą” („Stefan Zweig: Farewell to Europe”). Maria Schrader, sławna aktorka i reżyserka niemiecka, opowiada w swym najnowszym filmie o tragicznych skutkach emigracji politycznej Stefana Zweiga, pisarza austriackiego. Głośny czesko-słowacki film „Brud” („Špina”) Terezy Nvotovej to przykład kina zbuntowanego, rozliczającego się z mechanizmami obojętności wobec różnych form przemocy. Czeskie kino jest szczególnie silnie reprezentowane na tegorocznym festiwalu. Obok nowego filmu Bohdana Slámy „Baba z lodu” („Ice Mother”), czesko-słowacko-francuskiej koprodukcji, festiwal pokaże także polsko-czeską koprodukcję „Droga do Rzymu” w reżyserii Tomasza Mielnika, absolwenta czeskiej FAMU, oraz ostatni film Petra Zelenki, jednego z najbardziej twórczych dramaturgów, scenarzystów i reżyserów kina europejskiego, pod tytułem „Zagubieni” („Lost in Munich”) rozliczający się, z typową dla Zelenki inteligencją, ironią, humorem i zamiłowaniem do charakterów tragikomicznych i chaplinowskich wręcz sytuacji bez wyjścia, z narodową traumą Czechów – traktatem monachijskim. Serbska komedia o czwórce aktorów nieudaczników pt. „Stado” („Herd”) w reż. Nikoli Kojo uzupełnia spojrzenie Zelenki, bawiąc się odwiecznym tematem nieprzystawalności sztuki do realiów polityki zabarwionej nacjonalizmem, w jej konkretnie odczuwalnej formie: niemożności zdobycia pieniędzy na film, gdy nie należy się do grupy zwycięzców. Jak co roku festiwal do końca trzyma w tajemnicy film-niespodziankę dla widzów i gości, o której w tym roku wiadomo tylko tyle, że będzie to zaskakujący film włoski. Kuratorem sekcji Re:Interpretacje jest Dorota Paciarelli, jednocześnie od 2016 roku dyrektor ds. programowych.
Wyraźny profil pokazuje tegoroczna sekcja dokumentalna Bez Fikcji!, prowadzona przez filmoznawcę UAM w Poznaniu, Piotra Pławuszewskiego, stawiającego na spotkania z codziennością widzianą oczami młodych twórców. W tym roku dominują w programie obserwujące uważnie i badające przestrzeń międzyludzką polskie dokumentalistki młodego pokolenia: „Nauka” („Education”) Emi Buchwald, „Więzi” („Close Ties”) Zofii Kowalewskiej, „Trzy rozmowy o życiu” („Three Conversations on Life”) Julii Staniszewskiej, „Polonez” („Polonaise”) Agnieszki Elbanowskiej oraz „Pani Rena od Aniołów” („Miss Rena of Angels”) Aleksandry Falczak. Świat duchowy, wewnętrzne zmagania z niedoskonałościami ciała i psychiki, próby przezwyciężenia norm, które ograniczają naszą wolność, i dążenie do osobistego szczęścia podejmują filmy „Zwyczajny film autystyczny” Miroslava Janka, nagrodzony na festiwalu w Wenecji włoski dokument kinowy „Liberami” w reż. Federiki Di Giacomo oraz włoski dokument nie tylko dla mężczyzn pt. „Crazy for Football” („The Craziest World Cup”) w reż. Volfango De Biasi.
W sekcji Hommage à Kieślowski festiwal kłania się twórcom polskiego kina i mistrzom szkoły polskiej, w tym pokoleniu Kieślowskiego, twórcom, których cenił i którzy mieli na niego także wpływ artystyczny. Obok obrazów takich jak: „Dekalog X”, „Trzy kolory: Biały” („Three Colors: White”) Krzysztofa Kieślowskiego festiwal przypomni kultową historię filmową pt. „Zawrócony” („Reverted”), na którego pokaz osobiście zaprosi reżyser filmu i scenarzysta, były senator RP, Kazimierz Kutz. Gościem specjalnym tej edycji będzie Zbigniew Zamachowski – aktor, o którego niezapomnianych kreacjach i drodze artystycznej, doświadczeniach w pracy z Kieślowskim, Kutzem, ale i reżyserami zagranicznymi oraz fascynacji teatrem rozmawiać będą Kazimierz Kutz i zaproszeni goście.
Projekcje festiwalowe odbywać się będą w opisanym przez Kieślowskiego w jego „Autobiografii” Kinoteatrze ZDROWIE, w sali multimedialnej Laboratorium Kultury Fundacji IN SITU i w kinie plenerowym przed byłym Sanatorium dr. Brehmera. Pokazom towarzyszą spotkania z twórcami i filmoznawcami, krytykami filmowymi, debaty z udziałem reżyserów, scenarzystów, aktorów, montażystów i producentów prezentowanych filmów oraz z przyjaciółmi Kieślowskiego, wśród których w tym roku będą m.in. Krzysztof Zanussi, Andrzej Titkow i Piotr Jaxa. Panel dyskusyjny „Remanent kina czeskiego” jest podziękowaniem festiwalu za tegoroczny „Remanent kina polskiego”, który poprowadził Petr Vlcek w ramach 43. Edycji Summer Film School w Uherske Hradiste z Maciejem Pieprzycą, Adamem Krukiem, Włodzimierzem Niederhasuem i Dorotą Paciarelli. Rozmowa o kinie czeskim dedykowana jest cenionej na całym świecie czeskiej poezji codzienności i próbą znalezienia odpowiedzi na pytanie, jakie jest dzisiaj młode kino czeskie.
W ramach drugiego Forum im. Krzysztofa Kieślowskiego, będącego miejscem debat o społecznych i kulturowych przemianach zachodzących w Europie, socjolog kultury Tomasz Kozłowski, kierownik Katedry Filmu i Nowych Mediów poznańskiego Collegium Da Vinci, eseista miesięcznika „Odra”, rozmawiać będzie z Krzysztofem Piesiewiczem, Kazimierzem Kutzem i zaproszonymi gośćmi o obszarach protestu nowego pokolenia, happyterrorze, jego skutkach i próbach wyzwolenia się od niego za pomocą wiary, działalności publicznej, twórczości i humoru.
Jak co roku gościem festiwalu będzie pani Maria Kieślowska, żona Krzysztofa Kieślowskiego, która od roku 2011 sprawuje patronat honorowy nad festiwalem.
Pełny program festiwalu wraz z godzinami projekcji na stronie www.hommageakieslowski.pl.